Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Soçi’de görüşme sonrası açıklama yaptı.
Görüşme sonrası açıklamada bulunan Erdoğan, "Çok boyutlu iş birliğimizi güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdik. Yılın ilk 7 ayında 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Eksiklikler giderilerek Karadeniz girişimi devam ettirilmeli. (Karadeniz girişimi) beklentileri karşılayacak bir çözüme kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum. İkinci bir adım olarak Sinop nükleer enerji santrali konusunu ele aldık ve bu alanda atılacak adımla Türkiye sınıf atlayacak" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "(Tahıl sevkiyatı) BM ile önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Ukrayna'nın, Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor. (BM ile hazırlanan tahıl sevkiyatına ilişkin ortak öneri paketi) Türkiye olarak beklentileri karşılayacak çözüme kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum" ifadelerini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Karadeniz Tahıl Koridoru'nu canlandırmak istediklerini ancak Rusya'ya verilen sözlerin yerine getirilmesi halinde anlaşmaya dönebileceklerini söyledi.
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin önemine dikkat çeken Putin, Türkiye ile çok yönlü işbirlikleri olduğunu, bunun temelinde ise karşılıklı yarara dayalı iyi komşuluk ilişkilerinin bulunduğunu ifade etti. Putin, tüm alanlarda ilişkilerin olumlu şekilde geliştiğini dile getirdi.
Putin, Erdoğan ile yaptığı görüşmenin yapıcı bir atmosferde gerçekleştiğini, güncel uluslararası ve bölgesel konuları değerlendiklerini bildirdi.
Ticaret hacminde daha etkin şekilde milli para birimleri kullandıklarını hatırlatan Putin, "Ticari ilişkimizde dolar ve avro payı sürekli düşüyor. Bizim Merkez Bankalarımız iki ülkenin finansal ve kredi kurumları arasında muhabir hesap oluşturuyorlar. Karşılıklı ticarette yerli para birimi kullanımı konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Dolar ve avroyu daha az kullanma konusunda hemfikiriz" dedi.
Putin, enerji alanında işbirliğinin stratejik nitelikte olduğunu vurgulayarak, Akkuyu Nükleer Santrali'nde gelecek yıl ilk ünitenin çalışmaya başlaması için çalışmaların sürdüğünü belirtti.
"Yedi ayda 10 milyar metreküp doğalgaz gönderildi"
TürkAkım ve Mavi Akım doğalgaz boru hatları üzerinden geçen sene 21,5 milyar metreküp doğal gaz sevk edildiğini söyleyen Putin, bu yılın ilk 7 ayında ise 10 milyar metreküp doğalgaz gönderdiklerini dile getirdi.
Putin, "Rusya doğalgaz konusunda her zaman Türkiye'nin sorumlu ve en büyük partneri olacaktır. Üçüncü ülkelere de doğal gaz sevk edeceğimizi söyleyebiliriz. İlerde de Türk ekonomisine bu ucuz ve etkili yakıtın sevkiyatına devam edeceğiz. Onun için Türkiye'de doğalgaz dağıtım merkezi kurulmasını teklif ettik" diye konuştu.
Türkiye'de doğalgaz merkezi projesi konusunda çalışmaların sürdüğünü anlatan Putin, “Gazprom, BOTAŞ'a yol haritasını sundu, sırada ortak çalışma grubunun kurulması var" ifadesini kullandı.
Putin, geçen yıl Rusya'dan Türkiye'ye 5 milyon turistin gittiğini, bu yılın ilk yarısında ise 2,2 milyon turistin Türkiye'de dinlendiğini belirterek, "İnanıyoruz ki aynı şekilde hızlı tempo gelişmeye devam edecek" dedi.
"Tahıl koridorunu Rus tarım ürünlerine yaptırımlar kaldırılırsa canlandırmak istiyoruz"
Karadeniz Tahıl Girişimi'nden ayrılma kararına mecbur kaldıklarının altını çizen Putin, şunları kaydetti:
"Batı, Rus tarım ve gübre ihracatının açılmasını engelliyor. Ukrayna tarafı insani koridorları sivil ve askeri tesislere terör saldırısı yapmak için kullandı. Söz konusu anlaşmanın sona ermesi küresel gıda pazarını çok etkilemedi. Üretim bakımından bir sorun yok ama dağıtım konusunda bir sorun var. Bunun Karadeniz girişimiyle hiçbir alakası yok."
Ukrayna'dan çıkan gıdaların yüzde 70'nin gelişmiş ülkelere ulaştığını dile getiren Putin, "İlkesel tutumuzu tekrar etmek istiyorum. Tahıl koridorunu canlandırmak istiyoruz, bunu yapacağız. Bir şartla yapacağız. Tarım ürünlerimizin de engelsiz şekilde denize çıkmasını istiyoruz. Rus tarım ürünlerinin ihracatı ile tüm yaptırımlar kaldırılırsa bunu yapmaya hazırız” dedi.
Rusya olarak dünya gıda piyasasındaki fiyatları stabilize etmek için ellerinden geleni yapmak için projeleri olduğunu ifade eden Putin, Rusya'dan 1 milyon ton tahılın imtiyazlı fiyatla Türkiye üzerinden una çevrilerek Katar'ın finansmanı ile ihtiyaç sahibi ülkelere gönderebileceklerini söyledi.
Rus lider Putin, Suriye'de Türkiye ile olan işbirliğine değer verdiklerini vurgulayarak, Türkiye'nin bu ülkedeki krizin çözümü konusundaki temel ilkelerde hemfikir olduklarını belirtti. Putin, Libya'da da kapsamlı bir çözümden yana olduklarını vurguladı.
"Erdoğan Ukrayna krizinin çözülmesine büyük önem veriyor"
Ukrayna krizi ve Karadeniz Tahıl Girişimi’nin önemine ilişkin soruyu cevaplayan Putin, Erdoğan'ın Ukrayna krizinin çözülmesine büyük önem verdiğini aktardı. Bu görüşmede de buna büyük önem verdiğinin altını çizen Putin, Türkiye'de Erdoğan'ın katılımıyla Rus ve Ukrayna heyetleri arasında geçmişte mutabakata varıldığını hatırlattı.
Ukrayna’nın bu müzakerelerde üzerinde varılan mutabakat belgelerini çöpe attığını belirten Putin, bu mutabakatlara kimsenin dönmediğini, yeni girişimlerin olduğunu ancak bu girişimlerin ise Rusya ile hiçbir zaman görüşülmediğini dile getirdi.
Putin, "Arabuluculuk girişimlerini hiçbir zaman reddetmedik. Çin'in de Afrika ülkelerinin de girişimleri var. Sayın Erdoğan'a da çabaları için müteşekkiriz" ifadelerini kullandı.
Tahıl Anlaşması'na Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve BM'nin ara buluculuğu ile katıldıklarını dile getiren Putin, şöyle devam etti:
"Rus tarafına vaat edilenlerin hiçbiri yerine getirilmedi. Anlaşmanın uzatılmasını istediler biz uzattık. İki kez bunu yaptık ama bize verilen vaatler yerine getirilmedi. Üçüncü kez de rica ettiler ama biz yine uzattık. Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı. Birkaç gün içinde sözler yerine getirilsin, biz bu tahıl koridorunun devam etmesi için kendi çabalarımızı sarf ederiz. Biz bu anlaşmaya karşı değiliz. Önümüzdeki günlerde eğer bütün vaatler yerine getirilecekse biz bu girişime döneceğiz. Buna bir şey ilave etmeye gerek yok."
Tahıl koridorlarının Ukrayna tarafından askeri amaçlarla kullanıldığına dikkat çeken Putin, TürkAkım ve Mavi Akım doğalgaz boru hatlarına da saldırı teşebbüslerinin olduğunu sözlerine ekledi.
Putin görüşme öncesi yaptığı açıklamada, Türkiye'den Rusya'ya tarım sevkiyatlarının artırılabileceğini söylemişti. Putin gaz merkezi görüşmelerine dair "Umarım ki yakında sonuçlanır" ifadesini kullanmıştı.
Putin ayrıca Erdoğan ile Ukrayna krizini görüşeceklerini belirterek "Tahıl anlaşmasını gündeme getireceksiniz, biz bu görüşmelere açığız” diye konuşmuştu.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Erdoğan ise görüşme öncesi açıklamasında "Tahıl koridoruna dair yapacakları görüşmeden sonra Putin'le dünyaya verilecek mesaj, özellikle az gelişmiş Afrika ülkelerine yönelik bir adım, çok önemli olacak" dedi.
Erdoğan ayrıca, "Merkez Bankası başkanlarımızın görüşecek olmalarının, ikili ilişkilerde yerli para birimine adım atma noktasında önemli olduğuna inanıyorum" ifadesini kullanmıştı.
Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı anlatan belgeseli kendisine takdim etti
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rus haber ajansı TASS'a yaptığı açıklamada, Putin'in, Rusya'nın Soçi kentinde Erdoğan'a kendisiyle ilgili belgeseli teslim ettiğini belirtti.
Erdoğan'ı anlatan belgesel, Rus gazeteci ve TASS Haber Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Mihail Gusman tarafından TASS ve Rossiya-24 televizyon kanalının prodüktörlüğünde hazırlandı.
Daha önce Erdoğan ile 4 kez röportaj yapan Gusman'ın "Formula Vlasti" (İktidarın Formülü) isimli programının çerçevesinde hazırladığı belgeselde, Erdoğan'ın çocukluğundan itibaren hayatı, siyasetteki yükselişi, başarısı ve yönetimde olduğu dönemlerdeki hizmetleri, daha önce yapılan röportajdan kesitlerle birlikte anlatılıyor.
